بازهم برای شما مخاطبانگرامی مصاحبهای را تدارک دیدیم که امیدواریم برای شما لذتبخش باشد. اینبار سراغ کسی رفتیم که از بدو ورود به دانشگاه تا الان، خودش را وقف صنعت گیم ایران کرده است. این شخص، با وارد کردن صنعت بازی به فضای دانشگاهی و علمی، کار خودش را در این صنعت شروع کرد و با تاسیس شرکت بازیسازان جوان، سعی دارد تا با رویکرد حمایتی بصورت برگزاری جشنواره، استعدادها را کشف و مورد حمایت قرار دهد.
این شخص حمزه آزاد نام دارد.
حمزه در طول زندگیاش بارها و بارها با سختی های زیادی مواجه شد، اما دست از تلاش برنداشت.
در ادامه به مصاحبه با این جوان پرانرژی، با بازینگار همراه باشید.
حمزه آزاد
بازینگار: عرض ارادت خدمت آقای آزاد، تشکر میکنیم از این که وقتتان را در اختیارمان گذاشتید؛ خب باتوجه به فعالیت های کثیرتان داخل کشور، به احتمال زیاد مخاطبین و فعالان عرصه شما را میشناسند. پس برای اینکه مصاحبهای پروپیمان داشته باشیم، لطفاً خودتان را کامل معرفی کنید.
سلام، حمزه آزاد هستم مدیرعامل شرکت بازی سازان در ایران و شرکت میوگیمز در ترکیه و همچنین دبیر جشنواره بازیسازان مستقل ایران
چگونه پا به صنعت بازیهای رایانهای گذاشتید؟ این اتفاق تا چه حد درآینده شما تاثیر گذاشت؟
راستش از بچگی ما کلوپ ورزشی داشتیم و از آتاری بگیر تا سگا و پلی استیشن 1 و … من گیمر خوبی بودم. تا اینکه دبیرستان نمونه دولتی که شبانه روزی بود قبول شدم و دیگه تقریبا وقت و امکانات بازی نداشتیم. البته قبلش توی دوران راهنمایی با نرم افزار گیم میکر آشنا شده بودم و چند تا بازی کوچیک ساخته بودم که البته کسی از دور و اطرافیان جدی نمیگرفت.
دیگه از اونجا شروع اولیه بود تا اینکه وارد دانشگاه شدم و جدی تر با تاسیس اولین انجمن علمی دانشجویی بازی های رایانه ای در سطح کشور خیلی جدی تر ورود پیدا کردم.
از سختی های این راه بزرگ بگویید؟
سختی که همه جا هست مخصوصا اینکه توی شهرستان باشی و کسی درکی از گیم نداشته باشه و اصلا ندونه بازی سازی چیه و صرفا بهش به دید سرگرمی نگاه کنه نه صنعت و اقتصاد و …!
خیلی جا انداختن این قضیه سخت بود و بیشتر با تمسخر همراه بود تا اینکه توی دوران دانشگاه با کارایی که توی انجمن میکردیم و برنامه های تلویزیونی که میرفتیم برای اونایی که میشناختن ما رو جدی تر شد!
در کدام عرصه صنعت بازی فعالیت کردید؟ و الان خود را در کدام جایگاه این صنعت میبینید؟
تقریبا توی همه بخش ها تلاشی داشتم ولی سعی کردم بهترین کارها رو انجام بدم. از ساخت بازی و شرکت گیم گرفته تا سردبیری و مدیرمسئولی مجله الکترونیکی و راه اندازی انجمن علمی و برگزاری نمایشگاه بازی و جشنواره و مسابقات و نویسندگی و داوری و مربی گری و …! حتی توی تدوین یه سری سندهای راهبردی کشور توی شورای عالی فضای مجازی و معاونت علمی ریاست جمهوری هم مشارکت داشتم. در کل تجربه ها خوب و ارزشمندی بود!
الان که تمرکز اصلی من روی شرکت ترکیه و تولید و انتشار بازی ها در بازار بین المللی هست. هر چند جشنواره بازیسازان مستقل ایران رو هم بصورت دلی هر سال برگزار می کنم.
کدام رشته بازیسازی را فراگرفتید؟ آیا موانعی در فرآیند یادگیری پیش آمد که شما را به کل ناامید کند؟
من کارشناسی علوم کامپیوتر می خوندم و ربطی به بازی سازی نداشت ولی سعی میکردم پروژه ها رو گیم بدم توی درس ها. در کل تحصیلات آکادمیک توی ایران ناامیدکننده هست و منم بخاطر همین از اواسط دانشگاه دیگه نرفتم و ولش کردم!
در کنار کار فعلی تان، کاری انجام میدهید یا دوست دارید انجام دهید؟
واقعیتش کسانی که منو میشناسن میدونن که من عاشق حوزه گیم هستم و اگر این عشق نبود واقعا دوام نمی اوردم و تقریبا هر کاری که مرتبط باشه با گیم رو دوست دارم البته الان حوزه بین الملل خیلی برام جذابه چون دنیای بزرگتری هست!
از شرکت بازیسازیتان بگویید. از زمان تاسیس تا الان چقدر پیشرفت کرده است؟ ایده تاسیس شرکت چگونه به ذهنتان رسید؟ آیا از این کارتان راضی هستید؟
راستش توی دوران دانشگاه بعد از انجمن و دیدن اینکه کلی کار میکنی و کسی نه قدر میدونه و محدودت میکنن و آینده ای نداره تصمیم گرفتم سال 1392 که شرکت بازی سازان جوان رو توی مازندران تاسیس کنم! و کارای جدی و خصوصی رو شروع کنم و جشنواره بازیسازان مستقل ایران هم بعد از تاسیس شرکت راه اندازی کردم زیرمجموعه اون! بله من از تاسیسش راضی بودم فقط مسیری که طی کردیم احساس میکنم خیلی میتونست بهتر باشه و تصمیمات اشتباه زیادی داشتم و بزرگترینش هم اصرار بر ساختن بازی بزرگ پی سی هزار سنگر در زمانی که بازار پی سی نابود شده بود و ضررهای زیادی بهمون وارد کرد!
شرکت شما در بعد بینالمللی اقدامی کرده؟ گستره و نتیجه این اقدام تا چه حد بوده است؟
راستش چون با شرکت ایران نمیشد در سطح بین الملل فعالیت کرد من چند سالی سفر داشتم به استانبول ترکیه و نمایشگاه های گیم و جلسات زیادی رو شرکت کردم و نتیجه گرفتم از استانبول برای ورود به بازار جهانی شروع کنم و شرکت میوگیمز رو اینجا تاسیس کردم و خداروشکر اتفاقات خیلی خوبی افتاده و با پابلیشرهای بزرگی داریم کار میکنیم.
برای ما سوال است که چرا اسم (بازیسازان جوان) را برای استودیو انتخاب کردید؟ این اسم معنای خاصی برای شما دارد؟
آیا Mew games اسم جدید بازیسازان جوان است؟ یا برای خارج از کشور با این اسم فعالیت میکنید؟
راستش اول اسمش بازی گستران پارسی بود که اداره ثبت شرکت ها اشتباهی پارس ثبت کرد که مفهوم چیزی که میخواستیم و انگلیسیش میشد هم اسم مجله الکترونیکی که داشتیم رو خراب کرد برای همین من درخواست اسامی جدید دادم که آخریش بازی سازان جوان بود که انتخاب شد. معمولا سومین بخش اسم ها رو اونموقع از مثال جوان انتخاب می کردن. برای خارج از کشور هم که اسم استودیویی که توی ایران داشتیم یعنی میوگیمز رو انتخاب کردم و ثبت کردم و در حال فعالیت هست.
همگی میدانیم که جشنوارهای تحت نام بازیسازان مستقل، به همت شما و همکارانتان تاسیس شده و هرسال برگزار میشود، برایمان سوال است که چه آیندهای برای این جشنواره پیشبینی میکنید؟ این جشنواره میخواهد در سالهای پیشرو چکار مهمی انجام دهد؟
واقعیتش توی یه خلا حمایتی در برهه ای از زمان برای بازی سازان مستقل، من تصمیم گرفتم این جشنواره رو راه اندازی کنم که دکتر طباطبایی و دکتر رضوانی هم در این راه کمکم کردن. اونوقت جشنواره گیم بنیاد بود که شرکت های بزرگ فقط دیده میشدن و بچه های شهرستانی و مستقل جایگاه خاصی توش نداشتن و علاوه بر اون نادیده گرفتن بخش های مختلف این صنعت بود که تصمیم گرفتیم جشنواره جامعی شامل شش بخش باشه و همه رو پوشش بده و سیستم شفافی داشته باشه و آثار هر کدوم صفحه ای جداگانه داشته باشن و امتیاز و نظرات داوران و کاربران نمایش داده بشه. من خیلی دوست دارم بخش بین الملل هم بهش اضافه کنیم. متاسفانه چون آورده مالی این جشنواره نداره و اسپانسر خوبی توی ایران پیدا نمیشه نشده هنوز بشه تیم منسجمی رو براش قرار بدم که خیلی حرفه ای تر پیش بره!
مدتیه به کشور ترکیه مهاجرت کردهاید، آیا علت این کار مرتبط با کار و حرفه بازیسازی شما میشود؟ در صورت مثبت بودن جوابتان، بگویید که در این مدت چه تاثیری از این مهاجرت گرفتید؟
بله بالاتر عرض کردم برای ورود به بازار جهانی مجبور بودیم شرکتی در ترکیه تاسیس کنیم و من اینجا مستقر شدم تا کارای شرکت رو جلو ببرم و اعضای تیم هم کم کم نفرات کلیدی منتقل بشن و بقیه تیم تولید ایران باشن. ارتباط گرفتن با شرکت های خارجی و کار توی فضای بین الملل خیلی جذابه چون دیگه محدودیتی نیست و فقط یه استور یا یه ناشر و سیستم تبلیغات و … نیست و دسترسی ها زیاده و اینجاست که با تلاش و پشتکار میشه به شکوفایی واقعی رسید!
چرا برای ادامه کار، داخل کشور نماندید؟ آیا موانعی شغلتان را تهدید میکرد؟
دلیل اصلیش بحث تحریم ها بود که مجبور شدیم توی ترکیه شرکت تاسیس کنیم و کار کنیم و دلایل بعدیش نبود حلقه های مختلف صنعت گیم که فشار زیادی در این سالها بهمون اورد و جایی برای رشد نذاشت!
دوستان و همکارانی که زمانی در داخل کشور با آن ها کار میکردید، در چه حالی هستند؟ آیا آن ها هم برای بهتر کردن اوضاع کاری مهاجرت کردند؟
هنوز با هم داریم ادامه میدیم و این کارایی خارجی توسط اونها بصورت دورکاری انجام میشه تا شرایطی فراهم بشه که بتونن مهاجرت کنند. چون تعارف نداریم شرایط مختلف به صورتی هست که همه در فکر مهاجرت هستن چون ابتدایی ترین امکانات رو هم توی ایران با مشکل و کمبود مواجه هستیم و این تمرکز بچه ها رو برای کار کردن میگیره و امیدشون رو نابود میکنه. هر چند همه کشور خودشون رو دوست دارند ولی خب خیلیها مسیر پیشرفتشون رو در مهاجرت میبینن!
در طول سالهایی که در این کره خاکی زندگی کردید، از کدام کارتان برای صنعت گیم راضی هستید؟
کم نبوده بنظرم تاسیس انجمن علمی دانشجویی بازی های رایانه ای یا جشنواره و مسابقات همه کارهای مهمی بودن که هر چند کم و کوچک کمک بزرگی به این صنعت در ایران کردن و من هم نسبت به اونها حس خیلی خوبی دارم. و کارهای دیگری که دوست دارم دیگران درباره اش بگن چون گفتن خود آدم حس بدی رو به مخاطب منتقل میکنه!
بعنوان یک ایرانی، آرزو دارید برای کدام یک از موضوعات مربوط به کشورمان بازی بسازید؟
من واقعا تاریخ ایران عزیزمون برام خیلی جذاب و باعث افتخار هست. شاید من جایی بیشتر از تخت جمشید حس غرور بهم دست نداد به عنوان یک ایرانی! تاریخ ما سرشار از سوژه های ناب هست ولی متاسفانه شرایطش برای ساخت چنین عناوینی مهیا نیست!
با توجه به بافت سنتی- مدرن جامعه، بنظرتان آیا جامعه آینده ایران بطور کامل بازیهای رایانه ای را پذیرش خواهند کرد؟
همین الانش هم تقریبا اکثرا باهاش کنار اومدن و بازی های کلمات و دانستنی و امثال کلش آو کلنز و … باعث شد خیلی ها با همه گیری بازی ها و اقتصاد و … آشنا بشن و همونطور که توی دنیا یکی از جدی ترین صنایع هست امیدوارم توی ایران هم با رفع محدودیت ها و تحریم ها بتونه جایگاه اصلی خودش رو پیدا کنه!
چه توصیهای برای کسانی که علاقمند به حوزهبازی هستند و میخواهند به این صنعت ورود کنند دارید؟
مهمترین چیز عشق و علاقه هست! چون شکست های زیادی پیش رو خواهند داشت و مهمترین چیز اینه که کوچیک شروع کنند و کم کم سراغ پروژه های بزرگ برن و کسب تجربه در کنار بزرگان به شدت توصیه میشه!
بنظر شما جایگاه منطقه منا در صنعت گیم چگونه است؟ آیا از اهمیت بالایی برخوردار است؟
بله واقعا مهمه از لحاظ بحث های مختلف و سرمایه گذاری های زیادی هم داره انجام میشه و هنوز هم جای پیشرفت داره چون به جایگاه اصلی خودش نرسیده!
چه توصیهای برای بازینگار بعنوان رسانه بازیهای ایرانی و منطقه منا دارید؟
مسیر خوبی هست امیدوارم پلن اقتصادی مناسبی داشته باشین که ادامه دار باشه کارهاتون چون اگر از لحاظ اقتصادی تامین نشه این مسیر از یه جایی به بعد ادامه پیدا نمی کنه!
در آخر از اینکه افتخار مصاحبه را به ما دادید ممنونم.
من از شما ممنونم که قابل دونستین و مصاحبه کردین و شرمنده از بدقولی های من!